Nieuws

Ook NVJSA sluit zich aan bij kort geding Stibbe tegen de Staat over stelselmatige inbreuk op verschoningsrecht van advocaten

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten (NVJSA) heeft kennisgenomen van de recente berichtgeving in onder meer het Financieel Dagblad en de NRC over de civiele procedure van advocaten van advocatenkantoor Stibbe tegen de Staat der Nederlanden (de Staat) over inbreuken op het verschoningsrecht. Uit deze berichten komt een zeer zorgelijk beeld naar voren over de omgang met (inbeslaggenomen) vertrouwelijke (e-mail)correspondentie tussen advocaten en hun cliënten en de interne werkwijze die het OM en de FIOD daarbij in de praktijk hanteren.

Het bestuur van de NVJSA heeft inmiddels inzage gekregen in de stukken die aan het kort geding ten grondslag liggen. Uit deze stukken komt naar voren dat de werkwijze die wordt gevolgd bij de toepassing van (bijzondere) opsporingsbevoegdheden een ernstige inbreuk op het verschoningsrecht maakt. Het OM en de FIOD menen daarbij zelf en zonder rechterlijke tussenkomst te mogen beoordelen of het verschoningsrecht van toepassing is op - bijvoorbeeld - vertrouwelijke e-mailcorrespondentie tussen cliënten en hun advocaten. Zij schakelen daarbij niet de rechter-commissaris - zoals vereist op grond van artikel 98 van het Wetboek van Strafvordering - of de Deken in en vragen niet naar het standpunt van de betreffende advocaat (of andere verschoningsgerechtigde). Daardoor blijft onzichtbaar dat er door OM en FIOD van de betreffende e-mails kennis is genomen. Ook blijkt buitengewoon onzorgvuldig met geheimhoudersstukken te worden omgegaan. Zo blijken gegevens, zoals e-mails, die onder het verschoningsrecht vallen, niet te worden vernietigd, maar te worden bewaard op servers van de FIOD. Uit de stukken blijkt zelfs dat in e-mails waarvan reeds was geoordeeld dat deze onder het verschoningsrecht vallen door opsporingsambtenaren (gericht) is gezocht met zoektermen ten behoeve van andere strafrechtelijke onderzoeken. 

Het verschoningsrecht is een fundamenteel algemeen beginsel in een rechtsstaat. Elke rechtzoekende burger moet erop kunnen vertrouwen dat wat zij of hij toevertrouwt aan een advocaat ten behoeve van diens bijstand en advies altijd vertrouwelijk is en blijft. Ongeacht of dit per e-mail, telefoon of in persoon wordt gedeeld. Het in volstrekte vertrouwelijkheid kunnen bespreken van de kwestie waarin de rechtszoekende bijstand of advies zoekt, is een elementaire voorwaarde voor het kunnen vervullen van de rol van advocaat.

De hiervoor beschreven werkwijze van het OM en de FIOD maakt op ernstige wijze inbreuk op het beschreven vertrouwen tussen advocaat en cliënt, en is in strijd met de wet. Daarom sluit de NVJSA zich - samen met de NVSA - aan bij het kort geding van Stibbe tegen de Staat. De NVJSA zal daarbij vorderen dat de Staat het verschoningsrecht eerbiedigt en dat aan de hiervoor beschreven werkwijze onmiddellijk een einde komt. 

De mondelinge behandeling van het kort geding staat thans gepland voor 16 februari a.s.